Οι μυκηναϊκές τοιχογραφίες είναι νωπογραφίες της κατηγορίας fresco a secco. Τα χρώματα έχουν γαιώδη προέλευση και συχνά συγκρατούνται με οργανική κόλλα άγνωστης σύνθεσης. Το στίλβωμα με βότσαλο κάνει την τοιχογραφία να φαίνεται λεία. Όπως στην Κρήτη και στις Κυκλάδες, από τη μυκηναϊκή τεχνική της απεικόνισης λείπει η προοπτική. Οι μορφές είναι επίπεδες, οι άνδρες βάφονται κόκκινοι και οι γυναίκες λευκές, τα μάτια αποδίδονται μόνο κατ’ ενώπιον. Οι Μυκηναίοι υιοθέτησαν στις τοιχογραφίες τους τα μινωικά πρότυπα στη φάση της τυποποίησής τους, ενισχύοντας τη συμβατικότητά τους και αποτυπώνοντας τη δική τους προτίμηση στην αφαίρεση και το συμβολισμό. Ακόμη κι όταν η θεματογραφία είναι μινωική, η απόδοση είναι συγκριτικά στεγνή και άτεχνη. Η λατρεία της φύσης απουσιάζει, οι Μυκηναίοι στρέφονται προς τον άνθρωπο και τις ασχολίες του. Όπως σε όλες τις αιγαιακές τοιχογραφίες, και σε αντίθεση με την Αίγυπτο, πρόσωπα και γεγονότα είναι ανώνυμα. Ζωηρόχρωμες και συντηρητικές, οι μυκηναϊκές τοιχογραφίες αποπνέουν μεγάλη πείρα και παράδοση. Οι ζωγράφοι λιγότερο επινοούν και περισσότερο αντιγράφουν, γεγονός που εν μέρει ευθύνεται για την ομοιομορφία που χαρακτηρίζει τις τοιχογραφίες των διαφόρων μυκηναϊκών ανακτόρων. Η διαπίστωση αυτή υποστηρίζει την άποψη ότι υπήρχε συγκεκριμένο εικονογραφικό πρόγραμμα. Στους τοίχους του ανακτόρου, που είναι το σύμβολο της μυκηναϊκής εξουσίας, οι παραστάσεις δεν είναι μόνο διακοσμητικές αλλά αποτυπώνουν τις παραδόσεις και τις αξίες της κοινωνίας. Στη Θήβα, μία από τις παλαιότερες τοιχογραφίες της ηπειρωτικής Ελλάδας (1400 π.Χ.) εικονίζει πομπή κυριών, όπως και μια πολύ παρόμοια τοιχογραφία από την Τίρυνθα (τέλος 13ου αιώνα). Οι στολισμένες κυρίες φορούν το τυποποιημένο μινωικό κοστούμι και κάποιες κρατούν ως προσφορά ειδώλιο και ύφασμα, θυμίζοντας τα «θεοφόρεια», τελετή που αναφέρεται σε πινακίδες της Γραμμικής Β. Ανάλογες πομπές έχουν βρεθεί σε όλα τα μυκηναϊκά ανάκτορα. Θεϊκή υπόσταση έχει η «Μυκηναία» (1250 π.Χ.) που, καθιστή, υποδέχθηκε τα κοσμήματα που της πρόσφερε πομπή γυναικών. Στα θρησκευτικά θέματα ανήκει η παράσταση με τους δαίμονες στις Μυκήνες αλλά και οι οκτώσχημες ασπίδες, σύμβολα της ένοπλης θεάς που λάτρευαν οι Μυκηναίοι. Μεγάλη τοιχογραφία στην Τίρυνθα απεικονίζει κυνήγι κάπρου στο οποίο συμμετέχουν και δύο αριστοκράτισσες της αυλής. Το ανάκτορο της Πύλου (1300-1200 π.Χ.) σώζει μια σπουδαία σειρά τοιχογραφιών με διάφορα θέματα, σκηνή κυνηγιού, μάχης, συμποσίου, πομπή ανδρών, άγρια ζώα. Από τις μορφές ξεχωρίζει ο «Μουσικός» που παίζει στο συμπόσιο την αγαπητή στους Μυκηναίους λύρα.
Η τοιχογραφία στη μυκηναϊκή Ελλάδα
27 Jun 2011
by vziampaka
- A
- A
- A