Μακριά από την ομηρική αντίληψη, ο Σοφοκλής υποστηρίζει με τα έργα του την πίστη στη μεταθανάτια ζωή που καλλιέργησαν οι Ορφικοί και τα Ελευσίνια Μυστήρια. Ο μύθος του ορφικού Διόνυσου-Ζαγρέα που κατασπαράσσεται από τους Τιτάνες και ανασταίνεται ως Διόνυσος-Φάνης-Έρωτας γίνεται σύμβολο της αθανασίας. Η πίστη στην επιβίωση της ψυχής παρά τις μετενσαρκώσεις της διαμορφώνεται σε φιλοσοφικό δόγμα από τους Πυθαγόρειους. Στον Αίαντα του Σοφοκλή, η προσευχή του ήρωα στον Θάνατο και η επίκλησή του στους χθόνιους Δία και Ερμή λίγο πριν πέσει πάνω στο ξίφος του προδίδουν πίστη στη μεταθανάτια ζωή. Ο θάνατός του, που παρουσιάζεται ως τελετουργική επανάληψη του ιερού δράματος του ορφικού Διόνυσου-Ζαγρέα, οδηγεί στη θεοποίησή του. Στην Αντιγόνη, ο Σοφοκλής όταν βάζει την ηρωίδα να λέει πως δεν είναι φτιαγμένη για να μοιράζεται έχθρες αλλά αγάπη (στ. 523), κάνει τον Έρωτα το κύριο μήνυμα της τραγωδίας. ΣτονΦιλοκτήτη, ο βασανισμένος ήρωας περιμένει τη λύτρωση μόνο από το θάνατο και τους θεούς του Κάτω Κόσμου. Εδώ, η θέση του Σοφοκλή απέναντι στην άλλη ζωή εκφράζεται από τον Ηρακλή που λέει στον Φιλοκτήτη ότι η ευσέβεια στους θεούς μετράει και μετά το θάνατο του ανθρώπου. Τέλος, ολόκληρος ο Οιδίπους επί Κολωνώ είναι αφιερωμένος στη λατρεία των χθόνιων θεοτήτων και των νεκρών. Με την Ανάληψη του ήρωα στο τέλος του έργου, η διονυσιακή φύση νικά τη γήινη.
Ο Σοφοκλής και ο Mύθος. Χθόνια λατρεία
30 Jun 2011
by vziampaka
- A
- A
- A