Το χειρόγραφο του Βιτρούβιου Περί Αρχιτεκτονικής, το μοναδικό σύγγραμμα για την αρχιτεκτονική της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, λέγεται ότι συμπληρώθηκε για τελευταία φορά το 14/13 π.Χ., 20 αιώνες από σήμερα. Παράλληλα, μισός αιώνας έχει κυλήσει από την πρώτη του τυπογραφική έκδοση το 1486 στη Ρώμη. Το σύγγραμμα υποδιαιρείται σε δέκα βιβλία. Ανεξάρτητα από την ύλη κάθε βιβλίου λειτουργεί το αντίστοιχο Προοίμιο, δοκίμιο με αφηγηματικές και λογοτεχνικές αξιώσεις. Έχοντας αφομοιώσει την ελληνιστική κουλτούρα περί εγκύκλιας παιδείας, ο Βιτρούβιος αξιώνει από τον αρχιτέκτονα να είναι ενήμερος στη φιλοσοφία, τη μουσική, την ιατρική, να ξέρει τους νόμους των ανθρώπων και του ουρανού.
Στην πρώιμη περίοδο του Αυγούστου συντάσσει ο Βιτρούβιος το σύγγραμμά του που θα γίνει «standard-handbook» στα ρωμαϊκά χρόνια, θα επιζήσει του Μεσαίωνα και πιθανόν θα επηρεάσει τη γοτθική αρχιτεκτονική. Στην Αναγέννηση, με τη βοήθεια της τυπογραφίας, ακτινοβολεί. Από τον 15ο ως το 19ο αιώνα επηρεάζει με τις εκδόσεις του όλους τους κλασικούς ρυθμούς της Δύσης.
Η πρώτη έκδοση του De Architectura έγινε από τον ουμανιστή Giovanni Sulpicio da Veroli το 1486/87. Η τέταρτη έκδοση (1511) έγινε από τον καλόγερο και αρχιτέκτονα Fra Giocondo που εικονογράφησε το κείμενο με ξυλογραφίες. Ο Cesare Cesariano, αρχιτέκτονας και συγγραφέας με μακρά θητεία στην ανοικοδόμηση του καθεδρικού ναού του Μιλάνου, δημιουργεί τη θαυμαστή έκδοση του 1521 με την πρώτη δημοσιευμένη ιταλική μετάφραση, εξαίρετα σχέδια και λεπτομερή σχολιασμό. Σταθμός στις εκδόσεις αλλά και στις σπουδές του Βιτρούβιου θεωρείται η έκδοση του 1556 με την ιταλική μετάφραση του Daniel Barbaro και με σχέδια του Palladio.Το 1673 κυκλοφορεί η φημισμένη έκδοση του Claude Perrault με εξαίρετη γαλλική μετάφραση, με θαυμάσια σχέδια και με βαθυστόχαστο σχολιασμό. Έγινε το ευαγγέλιο της αρχιτεκτονικής και καλλιτεχνικής πολιτικής του γαλλικού κράτους, όπως την είχε διαμορφώσει ο Colbert. Αλλεπάλληλες υπήρξαν οι εκδόσεις και οι μεταφράσεις του Περί Αρχιτεκτονικής. Οι παλαιές εκδόσεις που κατέχει η Βαλλιάνειος Εθνική Βιβλιοθήκη, από τις οποίες κάποιες φέρουν σφραγίδες με θυρεούς, προδίδουν εκλεπτυσμένο γούστο και ευρυμάθεια που μάλλον ανήκουν σε επτανήσιους αριστοκράτες.