Στο παρόν άρθρο επιχειρείται η ανάδειξη της εξέλιξης της πόλης και της πολεοδομίας στην ελληνιστική εποχή μέσω της συστηματοποίησης των κυριότερων γενεσιουργών παραγόντων των κανόνων πολεοδόμησης. Ειδικότερα εξετάζεται η επίδραση των σημαντικότερων ιστορικών γεγονότων, της κοινωνίας και της οικονομίας, των φιλοσοφικών ρευμάτων, του πολιτικού συστήματος και της τέχνης, κυρίως της αρχιτεκτονικής, στο δομημένο περιβάλλον της ελληνιστικής πόλης. Τέλος επιδιώκεται η ανάδειξη της δυναμικότητας της πόλης και της πολεοδομίας μέσω της αλληλεπίδρασης των ως άνω μεταβλητών παραγόντων.