Πάνω από εκατό χρόνια ανασκαφικής έρευνας στην Πέργαμο παρέχουν μια πλήρη εικόνα των κατοικιών της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου. Ενώ κατά την πρώιμη ελληνιστική περίοδο επικρατούν τα μικρών διαστάσεων σπίτια με αυλή, την περίοδο της επέκτασης της πόλης από τον Ευμένη Β΄ (2ος αι. π.Χ.) εμφανίζονται ευρύχωρες και ομαλά διατεταγμένες κατοικίες με περιστύλιο, που συναγωνίζονται σε πολυτέλεια τα ανάκτορα των βασιλέων πάνω στην ακρόπολη της Περγάμου. Διέθεταν κατά κανόνα τουλάχιστον μια μεγάλη αίθουσα, που ήταν κατάλληλη για πολυμελή (μεγάλα) συμπόσια. Σε ορισμένα σπίτια έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη καλοκαιρινών τρικλινίων, που έχουν ως ιδιαίτερο γνώρισμα ένα μεγάλο άνοιγμα προς την περίστυλη αυλή. Συχνά αποτελούσαν το μεσαίο δωμάτιο μιας ομάδας τριών διαδοχικών δωματίων. Υπήρχαν ακόμη πολλά άλλα μικρότερα δωμάτια, που φαίνεται πως είχαν πολλές χρήσεις. Τόσο τα σπίτια με αυλή όσο και τα σπίτια με περιστύλιο ακολουθούν το ελληνικό και μικρασιατικό πρότυπο αρχαίου σπιτιού, ευρέως διαδεδομένο σε όλη τη Μεσόγειο. Η ανασκαφή του τμήματος της πόλης που χρονολογείται στην εποχή του Φιλέταιρου (3ος αι. π.Χ.), μια περιοχή όπου η ανέγερση ευρύχωρων κατοικιών με περιστύλιο ήταν δύσκολη εξαιτίας της απότομης κλίσης της πλαγιάς, επιτρέπει να διαπιστωθούν με σαφήνεια οι εκτεταμένες και δύσκολες εκσκαφές που απαιτούνταν σε όλες τις οικοδομικές φάσεις αλλά και, κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, η κατάληψη δημόσιου χώρου για την ανέγερση μεγάλων κατοικιών με περιστύλιο. Ταυτόχρονα, επιτρέπουν τη λεπτομερή ανασύνθεση της ανομοιογένειας αυτών των συνοικιών, στις οποίες ζούσαν δίπλα-δίπλα και σε όλες τις περιόδους πλούσιοι και λιγότερο ευκατάστατοι κάτοικοι της Περγάμου.