Την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, η εγχώρια κινηματογραφική παραγωγή «ψιττακίζει» παρουσιάζοντας τον ευτραφή και κοσμικό Σπυριντιών, ενώ στους κωμικούς Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ και Βιλάρ η κατάφαση σε ανδρικά μοντέλα του διεθνούς σινεμά είναι απόλυτη.
Ο βασικός ανδρικός τύπος που διασχίζει τις ταινίες του μεσοπολέμου είναι ένα «υβρίδιο»: οι αστικής προέλευσης ταινίες φουστανέλας υπηρετούν φολκλορικές αφέλειες φορώντας «μάσκα» δανεισμένη από τους αμερικανούς σταρ του βωβού. Εξίσου φασματικός είναι ο ανδρικός τύπος στα μελό και τις ηθογραφίες.
Τις δεκαετίες του ’40 και του ’50, τα αδέξια μελό (ποιμενικά και «αστικά») μαζί με τη φαρσοκωμωδία συνιστούν μονόδρομο. Ο κύριος ανδρικός τύπος, με τη μορφή του «ζεν-πρεμιέ», συγκεκριμενοποιείται στην ευγενική αστική φυσιογνωμία και την ηθική προσωπικότητα. Ο Χορν, ο Χατζίσκος, ο Κωνσταντάρας θα ενσαρκώσουν τον νεαρό ήρωα των λαϊκών ρομάντζων.
Υπήρξαν όμως και οι αντι-ήρωες. Στον «Δράκο» (1956), ο Κούνδουρος καινοτόμησε νωρίς βάζοντας τον Ηλιόπουλο να υποδυθεί τον καταπιεσμένο και φοβισμένο μικροαστό της εποχής. Στους «Παράνομους» (1958), ο ίδιος σκηνοθέτης θα αξιοποιήσει το ευγενικά αινιγματικό πρόσωπο του Φυσσούν για να μεταφέρει ό,τι, λόγω της λογοκρισίας, ελάνθανε.
Ο «λαϊκός» νέος διαφέρει από τους «ζεν-πρεμιέ» μόνο φαινομενικά. Η παρέκκλιση που υπαινίχθηκε η προσωπικότητα του Φούντα καταργήθηκε για χάρη ενός ψευδεπίγραφου εξωτισμού, του τύπου «ο μάγκας με την αγνή καρδιά». Την εμφάνιση του Φούντα, μαύρο παντελόνι και λευκό ή μαύρο πουκάμισο με ανοικτό γιακά, θα υιοθετήσουν και άλλοι ανάλογοι τύποι. Αντίθετα ο Ξανθόπουλος, τόσο με την εμφάνισή του όσο και με την εξευγενισμένη λαϊκή του «αργκό», μοιάζει να δικαιολογεί την καταγωγή του προκειμένου να ενταχθεί στο μικροαστικό σκηνικό του ’60.
Την καθαυτό μορφή του Κακού στα φιλμ της περιόδου υποδύθηκαν νεαροί ηθοποιοί όπως ο Στρατηγός ή ο Κούρκουλος, μιμούμενοι τον υπόκοσμο του Χόλιγουντ. Από τους τυπικούς «κακούς» του αμερικανικού σινεμά κατάγεται ο Ανέστης Βλάχος.
Ακαταμάχητη στο μεταπολεμικό σινεμά είναι η γοητεία των νεαρών πρωταγωνιστών με το ευγενικό και αρρενωπό παρουσιαστικό: Κακκαβάς, Νικολινάκος, Μπάρκουλης, Παπαμιχαήλ κ.ά. Ο κομψός ήρωας τύπου Μπάρκουλη γίνεται το είδωλο των κοριτσιών.
Στις φαρσοκωμωδίες του ’50 και των αρχών του ’60 με τους Σταυρίδη, Γκιωνάκη, Αυλωνίτη, Φωτόπουλο, Μακρή, Χατζηχρήστο κ.ά., οι θαυμάσιοι αυτοί τυπίστες «αποκαθιστώντας» πάντα τις αρραβωνιαστικές τους ή «πιάνοντας την καλή» υπηρέτησαν άξια τις ηθικολόγες συμβάσεις. Μεγάλη γκάμα θεατών αναγνώρισαν τον εαυτό τους σε αυτούς τους ανδρικούς τύπους της κωμωδίας. Το πρώτο σπουδαίο δείγμα αυτής της ταύτισης συναντάμε στα φιλμ του Σακελλάριου με πρωταγωνιστή τον Λογοθετίδη που διαδέχθηκε στον τύπο του «άτακτου» μεσήλικα ο Κωνσταντάρας.
Τη δεκαετία του ’60 όμως, πλάι στο «παλιό» σινεμά, ανατέλλει η εποχή του σινεμά «δημιουργού» με την ελεγειακή και λυρική δραματουργία του Κανελλόπουλου. Σκηνοθέτες όπως ο Μανθούλης, ο Κολλάτος, ο Δαμιανός εισάγουν ήρωες που είναι περισσότερο σύμβολα καταστάσεων παρά ατομικότητες. Αργότερα, το σινεμά του Αγγελόπουλου θα οδηγήσει αυτή τη λογική στα άκρα. Το ίδιο περίπου ισχύει και για τον Βούλγαρη ή τον «γκονταρικό» Παναγιωτόπουλο.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος πρότεινε ένα εντελώς «ανοικτό» μοντέλο. Θα μπορούσαμε μάλιστα να υποστηρίξουμε ότι τα ανδρικά μοντέλα στον ελληνικό κινηματογράφο είναι … οι ίδιοι οι σκηνοθέτες του.