Ως προς τη φροντίδα των μαλλιών, οι νεοελληνικοί χρόνοι βρίσκονται εδώ σε διάλογο με την αρχαιότητα και το Βυζάντιο. Έτσι, το χτένισμα με την κερατόσχημη μπροστινή προεξοχή που αποδίδεται στον Πάρι (Ιλιάδα Λ 385) παραπέμπει στον κεφαλόδεσμο με «κέρατα» στο μέτωπο από τη Σινασό ή στο «κερατάκι» στο κεφαλομάντιλο από τα Άλωνα της Φλώρινας. Σε θρακιώτικο τραγούδι απηχείται η ομηρική αντίληψη ότι τα κοντά μαλλιά αρμόζουν σε δούλους ή σε κοινωνικά κατώτερες τάξεις. Η σημασία που αποδίδεται στα περιποιημένα μακριά μαλλιά από τον Όμηρο παραβάλλεται με τις αντίστοιχες αντιλήψεις στο Τσακήλι των Μετρών, στην Κρήτη, στην Αιτωλία, στα Πωγωνοχώρια.
Ξεχωριστή θέση στα γαμήλια έθιμα κατέχει το τελετουργικό λούσιμο, πλέξιμο και χτένισμα της νύφης, το βάψιμο και το κεφαλοκάλυμμα, πράξεις που αποσκοπούν σε εξαγνισμό, αποτροπή του κακού, γονιμότητα. Στο τελετουργικό αναμειγνύονται αγόρια «αμφιθαλή» αλλά και κορίτσια «μανοκυρουδάτα». Όπως στην αρχαιότητα και το Βυζάντιο, έτσι και στους νεότερους χρόνους τα μακριά μαλλιά ρίχνονταν πίσω σε μπούκλες («στριφτάρια») ή σε πλεξίδες. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή της χτενισιάς αθηναίας νύφης από τον περιηγητή John Twedell. Παραμονές του γάμου η νύφη έβαφε τα μαλλιά της με κόκκινη βαφή, κινά, που έστελνε ο γαμπρός (Πόντος, Σκοπός Θράκης, Προσωτσάνη Μακεδονίας, Άργος Ορεστικό). Πέρα όμως από την τελετή του γάμου, το βάψιμο των μαλλιών ήταν πολύ διαδεδομένο ήδη από τους βυζαντινούς χρόνους. Το ίδιο ισχύει για τη χρήση λαδιών που δυναμώνουν τα μαλλιά. Διάφορες συνταγές εξασφαλίζουν στα μαλλιά πυκνότητα και μήκος, όπως ο μανδραγόρας στην Κρήτη ή το δέρμα δενδρογαλιάς στην περιοχή της Επιδαύρου.
Καλλωπισμός και κόμμωση στους νεοελληνικούς χρόνους
28 Jun 2011
by vziampaka
- A
- A
- A