«Πώς κατασκευάζονταν οι αρχαίοι πίθοι;» Για την απάντηση στο ερώτημα επιστρατεύεται η εθνοαρχαιολογική έρευνα στον έναν από τους δύο τόπους όπου, μέχρι τη βιομηχανοποίηση, η παράδοση χάνεται στην ιστορία: τη Μεσσηνία και την Κρήτη. Το άρθρο στρέφεται στο Θραψανό της Κρήτης, κοντά στο Ηράκλειο, και περιγράφει την τέχνη και την τεχνική των μαστόρων του, το εργαστήριο και το καμίνι τους που επέζησαν απαράλλαχτα ως το 1968-69. Οι Θραψανιώτες έφευγαν για «βεντέμα», εκστρατεία σε άλλο τόπο όπου έχτιζαν το καμίνι τους, κατασκεύαζαν και πουλούσαν τα πιθάρια τους, σε παρέες από έξι άτομα, τα «τακλίμια». Ήταν ο μάστορας που έχτιζε τα πιθάρια, ο σωτομάστορας που τον βοηθούσε, ο τροχάρης που γυρνούσε τα τροχιά όντας συγχρόνως και φούρναρης, ο χωματάς, ο ξυλάς και ο κουβαλητής. Η προετοιμασία του πηλού, το «μάλαγμα», όπως και το ψήσιμο είχαν τελετουργικό χαρακτήρα. Ο μάστορας δούλευε παράλληλα τρία με τέσσερα πιθάρια σηκώνοντας την πρώτη «στομωσιά» , τα πρώτα 10-12 εκ., στο πρώτο, μετά στο δεύτερο, μετά στο τρίτο, πριν επιστρέψει στο πρώτο για τη δεύτερη στομωσιά κ.ο.κ. Στις διαδοχικές ενώσεις κάθε στομωσιάς έμπαιναν πρόσθετες διακοσμήσεις. Η ίδια τεχνική παρατηρείται και στους αρχαίους πίθους με τη «σχοινώδη» διακόσμηση να ενισχύει τη σύνδεση στις στομωσιές. Οι αρχαιολογικές κεραμολογικές έρευνες στράφηκαν στις θετικές επιστήμες και απέκτησαν νέες μεθόδους: α) τη θερμοφωταύγεια που επιτρέπει τη συγκριτική χρονολόγηση, β) τις ακτίνες Χ που επιτρέπουν την αναγνώριση του τόπου προέλευσης για κάποια αγγεία, γ) τις ορυκτολογικές έρευνες που αποσκοπούν στο ίδιο αποτέλεσμα και δ) τη φασματοσκοπία Mössbauer.
Κεραμεική, μια πανάρχαια τέχνη
24 Jun 2011
by Archaeology Newsroom
- A
- A
- A