Στο άρθρο αυτό γίνεται η προσπάθεια να σκιαγραφηθεί μια τυπολογία των νόσων που εμφανίζονται στο πολύμορφο μυθιστορηματικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Αρκετοί χαρακτήρες της καζαντζακικής πεζογραφίας συνδέονται με ένα ευρύ φάσμα σωματικών και ψυχικών ασθενειών: η ψυχική και πνευματική νοσηρότητα του ήρωα του έργου Όφις και κρίνο, η κατάθλιψη του Ορέστη στο μυθιστόρημα Σπασμένες ψυχές, η φυματίωση που κατατρύχει τον αγνό κομμουνιστή Σου-κί στο μυθιστόρημα Τόντα-Ράμπα, η μοιραία ασθένεια της μαντάμ Ορτάνς στο Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά και το αποτρόπαιο έκζεμα που χαράζει το πρόσωπο του Μανολιού στο έργο Ο Χριστός ξανασταυρώνεται αποτελούν ορισμένα μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Διερευνάται ο λειτουργικός ρόλος των νόσων (και των τρόπων θεραπείας τους, εφόσον αυτή επιχειρείται και επιτυγχάνεται) στα διάφορα μυθιστορήματα, καθώς και η ένταξή τους στο ευρύτερο πλαίσιο της καζαντζακικής πεζογραφίας.