Σύμφωνα με μια διαδεδομένη άποψη, μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, καμία ουσιαστική αλλαγή δεν παρατηρείται στη δομή της ελληνικής οικίας. Η σύγκριση δύο οικιών που ανασκάφηκαν στην Αγορά της Αθήνας συχνά θεωρείται πως αποδεικνύει την ορθότητα της άποψης αυτής: η πρώτη οικία ανάγεται στον 5ο αι. π.Χ. και η δεύτερη στον 12ο αιώνα μ.Χ. Στη διάρκεια αυτού του ευρύτατου χρονολογικού διαστήματος, φαίνεται πως τίποτε δεν έχει αλλάξει, μάλιστα οι αρχές του σχεδιασμού των χώρων της κατοικίας παραμένουν αμετάβλητες. Βεβαίως, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ο ρόλος της αυλής ως κεντρικού στοιχείου των αριστοκρατικών κατοικιών. Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να παρατηρήσουμε σημαντικές αλλαγές, όπως την κατάργηση του ανδρώνα.
Η μελέτη αυτή έχει στόχο αφενός να επισημάνει τις μεταβολές που σημειώθηκαν στην Αθήνα όσον αφορά τον τρόπο οικοδόμησης και τις συνθήκες κατοίκησης κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής και της όψιμης ρωμαϊκής περιόδου, και αφετέρου να παρουσιάσει τις σύγχρονες τάσεις της έρευνας όσον αφορά την πολιτισμική αφομοίωση της Ελλάδας στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Από αυτή την άποψη η αρχιτεκτονική της κατοικίας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αντανακλά τον τρόπο διαβίωσης και τα πρότυπα κοινωνικής προβολής των ανώτερων τάξεων, τα οποία εισήχθησαν από τη Ρώμη. Επιπλέον, η ίδια η Αθήνα αποτελεί εξαιρετικό δείγμα, χάρη στην πληθώρα πληροφοριών που συγκεντρώθηκαν τόσο κατά τη διάρκεια είκοσι ετών σωστικών αρχαιολογικών ανασκαφών όσο και, κυρίως, με την ευκαιρία της κατασκευής του μετρό.
Παράλληλα με την παρουσίαση των προτύπων και των λειτουργιών του ιδιωτικού χώρου στην αθηναϊκή κοινωνία της αυτοκρατορικής περιόδου, της ύστερης αρχαιότητας και της πρώιμης βυζαντινής εποχής, στο άρθρο επιχειρείται η περιγραφή του τρόπου ζωής των εύπορων τάξεων και η ανάδειξη των τάσεων που έφεραν μακροπρόθεσμες αλλαγές στην ελληνική οικιστική παράδοση, ανανεώνοντας και εμπλουτίζοντάς την με δυτικά στοιχεία.