Oι χρόνοι από τον Παύλο Αιμίλιο μέχρι τον Πομπήιο αποτελούν την χειρότερη περίοδο της υποδούλωσης του ελληνισμού. Ωστόσο η ελληνική φιλοσοφία και τέχνη επιβάλλουν στην Ρώμη τον πολιτισμό και όλο και περισσότεροι Ρωμαίοι αναζητούσαν σχολές ή διδασκάλους στην Ελλάδα, για να μορφωθούν (Κικέρων, Βρούτος, Κάσσιος, Καίσαρ). Όμως την ίδια περίοδο η Αθήνα και η υπόλοιπη Ελλάδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις (Πλούταρχος, Δέξιππος, Πολύαινος), απουσιάζουν από το πεδίο των γραμμάτων, αντίθετα με τη Μικρά Ασία, την Αίγυπτο, τη Συρία και την Περσία που εμφανίζουν λογοτέχνες, ιστορικούς και επιστήμονες (Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, Αππιανός, Αίλιος Αριστείδης, Παυσανίας, Φλάβιος Αρριανός, Στράβων, Δίων Κάσσιος, Πολύβιος κ.ά.). Στο νέο πνευματικό κέντρο του τότε κόσμου, την Αλεξάνδρεια, καλλιεργούνται πλέον οι επιστήμες, μεταξύ αυτών και η Αλχημία. Η Αλχημία υπήρξε μία πραγματική φυσική επιστήμη, με τις δικές της θεωρίες, οι οποίες είχαν σκοπό να δώσουν μια ορθολογιστική ερμηνεία της ύλης και να επαληθεύσουν μια συμπαντική κοσμογονία.
Οι Ρωμαίοι, κατεξοχήν λαός πολεμικός, επηρεάστηκαν κυρίως από τον Στωικισμό. Ο Ποσειδώνιος προσπάθησε να συμβιβάσει τον Στωικισμό με τον Πλατωνισμό και τον Αριστοτελισμό, σε μια μυστικιστική φιλοσοφία, διαποτισμένη με θεολογικό πνεύμα. Πιθανότατα ήταν αλχημιστής, δεδομένου ότι παραδεχόταν την ύπαρξη μιας ζωτικής δύναμης, που πηγάζει από τον Ήλιο και με την θερμογόνο πνοή της (πνεύμα) ξεχύνεται στον κόσμο.
Ο Επικουρισμός επίσης επηρέασε θετικά ονομαστούς στοχαστές και μεγάλους ποιητές (Βιργίλιος, Οράτιος) και κατέκτησε τον Λουκρήτιο. Ο Τίτος Λουκρήτιος Κάρος ασπάζεται τις ατομικές αντιλήψεις του αρχαίου υλισμού. Διακηρύσσει ότι τίποτα δεν μπορεί να προκύψει από το τίποτα, διά της θεϊκής θελήσεως, ενώ εκφράζει μια πρώτη εικασία για την αιωνιότητα της ύλης: τίποτα δεν περιστρέφεται στο τίποτα. Στο πρόσωπο του Λουκρητίου η αρχαία Ρώμη ανέδειξε τον πλέον επιφανή υλιστή, αλχημιστή και αθεϊστή φιλόσοφο.