Οι βασικές αρχές της οικολογίας, υποστηρίζουν οι συγγραφείς, έχουν τις ρίζες τους στη σκέψη και τη ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Σε αντίθεση με τον ιουδαϊσμό και το χριστιανισμό που ανέδειξαν τον άνθρωπο σε κυρίαρχο επί της γης, η αρχαία ελληνική θρησκεία όριζε το σεβασμό του περιβάλλοντος και τη σωστή σχέση του ανθρώπου στο οικοσύστημα. Η «ενότητα» της φύσης, η επίδρασή της στην ανθρώπινη συμπεριφορά και η ανάδειξή της σε υπόδειγμα μέτρου για την ανθρώπινη κοινωνία χαρακτηρίζει τη σκέψη των Προσωκρατικών και του Ιπποκράτη. Στα έργα των φιλοσόφων ανιχνεύονται οι έννοιες της εντροπίας και της ανακύκλησης. Για τον Ξενοφώντα και τον Αριστοτέλη, που ασχολήθηκαν με την οικονομία, η φυσική τάξη πρέπει να μένει απαραβίαστη, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων να είναι έλλογη και να μην ξεπερνά το επίπεδο της αυτάρκειας.
Η ποιότητα του εδάφους έχει επίπτωση στον ανθρώπινο χαρακτήρα και την κοινωνική οργάνωση αφού τα εύφορα εδάφη δημιουργούν στέρεο δεσμό με τη γη, ενώ τα άγονα σπρώχνουν τους κατοίκους τους σε άλλες δραστηριότητες. Η επιλογή υγιεινής τοποθεσίας ήταν το πρώτο κριτήριο για τη χωροθέτηση των αρχαίων ελληνικών οικισμών που οριοθετούσαν τις χρήσεις γης κατά τομείς προς όφελος μιας σωστής πολεοδομικής εξυπηρέτησης. Δημόσια κτήρια που δεν έχαναν την αίσθηση του «μέτρου» και απλές ιδιωτικές κατοικίες εναρμονίζονταν με το περιβάλλον. Νομοθετικά μέτρα για τη ρύπανση στις πόλεις, την καθαρότητα του νερού, την εγκατάσταση βυρσοδεψείων κ.ά. συνδύαζαν τη δημόσια υγιεινή με τη φροντίδα του περιβάλλοντος.