Ποιες ήταν οι ψυχολογικές αντιδράσεις του ανθρώπου απέναντι στη βιομηχανική ανάπτυξη με επίκεντρο τη μηχανή; Στην ανθρώπινη συνείδηση η μηχανή εγγράφεται ως αντικείμενο κοινωνικά διασπαστικό που ενώ βοηθάει στην επιβίωση παράλληλα καταστρέφει. Στο β΄ μισό του 19ου αιώνα εμφανίζονται τα μεγάλα εργοστάσια. Στην Αγγλία αναπτύσσεται η κλωστική μηχανή, η Τζένυ όπως την ονόμασαν. Όταν μια Τζένυ έρχεται, πέντε εργάτες φεύγουν. Παρά το ανθρώπινο όνομα, η μηχανή φαντάζει σαν τέρας που πίνει αίμα ενώ γίνεται στόχος καταστροφής σε εξεγέρσεις που απαθανάτισαν ποιητές και ζωγράφοι. Οι διανοούμενοι αντιδρούν στη μηχανοποίηση του ανθρώπου. Σε λιμπιντικό επίπεδο, ο άνθρωπος ταυτίζεται με τον ζωντανό οργανισμό της μηχανής. Τα έμβολα της ατμομηχανής γίνονται φαλλικές εικόνες, οι βαλβίδες, οι ήχοι με τους ατμούς παραπέμπουν σε ανάλογες φυσικές λειτουργίες.
Ο μηχανικός μύθος εισβάλλει σε βαθύτερα επίπεδα της ανθρώπινης συνείδησης και, όσο η μηχανή τελειοποιείται, ο άνθρωπος αποκτά μειονεκτικό αίσθημα και αλλοτριώνεται. Μάταια στο Γέλιο ο Bergson γελοιοποιεί τις μηχανικές κινήσεις. Ο άνθρωπος όχι μόνο φαίνεται πια σαν μηχανή αλλά και υστερεί απέναντί της. Στις χώρες με μικρή βιομηχανική ανάπτυξη (Ιταλία, Ρωσία) τη μηχανή θα τη λατρέψουν, και στη Ρωσία ο φουτουρισμός βρίσκει μεγάλη απήχηση. Αντίθετα, στη Γερμανία οι εξπρεσιονιστές στράφηκαν ενάντια και στη μηχανή και στην τεχνολογία. Δεν θα πρέπει να παραγνωριστεί βέβαια ο ρόλος που δίνει στη φύση ο γερμανικός ρομαντισμός αλλά και ο ναζισμός. Η απεικόνιση βιομηχανικής εργασίας αποφεύγεται και, αν αυτό συμβεί, η έμφαση δίνεται στο μυώδες σώμα του εργάτη, πρότυπο του εύρωστου Άρειου.